Іржы Філіп Прэс-рэліз: Прыродны газ зараз з'яўляецца актуальнай тэмай, галоўным чынам з-за цяперашняй сітуацыі ва Украіне і набліжэння зімы. Нягледзячы на тое, што гэтая тэма вельмі актуальная, зарыентавацца ва ўсім гэтым даволі складана.
Прыродны газ (NATGAS) лічыцца выкапнёвым палівам з самым нізкім вугляродным следам у свеце, таму ён практычна не ўплывае на навакольнае асяроддзе, паколькі выкіды ад яго спальвання ўдвая меншыя, чым пры спальванні вугалю. У адрозненне ад вугальных або атамных станцый, газавыя можна ўключаць і выключаць вельмі хутка, забяспечваючы вялікую гібкасць з пункту гледжання балансу энергіі ў краіне. Вось чаму газавыя электрастанцыі сталі вельмі папулярнымі як у Еўропе, так і ў Злучаных Штатах, у той час як вугальныя электрастанцыі паступова адмяняюцца. Газ з'яўляецца адным з самых папулярных тавараў ацяплення ў звычайных хатніх гаспадарках.
Такім чынам, поўная залежнасць ад прыроднага газу да апошняга часу лічылася адносна пазітыўным момантам. Але з-за таго, што значная частка эўрапейскага спажываньня ідзе з Расеі, кошты дэ-факта «выстралялі» адразу пасьля выбуху канфлікту, бо падтрымка Ўкраіны ў гэтым канфлікце магла скончыцца «перакрыцьцём крана», што ў рэшце рэшт і адбылося.
Аднак карані гісторыі сыходзяць значна глыбей. Рашэнне Германіі пабудаваць газаправод Nord Stream прывяло да значнага падзення здабычы газу ва ўсім Еўрасаюзе. Вытворчасць скарацілася амаль удвая ў параўнанні з пікавым узроўнем, які назіраўся перад фінансавым крызісам 2008-2009 гадоў.
Наступным этапам гісторыі стала пандэмія COVID-19 і скарачэнне імпарту газу з-за нізкай эканамічнай актыўнасці ў Еўропе і вельмі складаных зімовых умоў, якія падштурхнулі запасы прыроднага газу да рэкордна нізкіх значэнняў. У той жа час Расея спыніла продаж газу на спотавым рынку ў Эўропе і абмежавала напаўненьне ўласных рэзэрвуараў у Нямеччыне, што, верагодна, было падрыхтоўкай да шантажу Эўропы ў момант яе агрэсіі супраць Украіны. Такім чынам, калі ўварванне сапраўды пачалося, усё было гатова да ракетнага росту коштаў на прыродны газ (NATGAS), але і на іншыя тавары.
Расія першапачаткова выконвала доўгатэрміновыя кантракты на пастаўку, але ў нейкі момант абавязала разлічвацца ў рублях. Расея прыпыніла пастаўкі газу краінам, якія не пагадзіліся з гэтымі ўмовамі (у тым ліку Польшчы, Нідэрландам, Даніі і Балгарыі). Пасля яна скараціла і ў выніку прыпыніла пастаўкі газу ў Германію з-за тэхнічных праблем, а ў пачатку апошняга квартала 2022 года працягнула транспартаваць толькі па ўкраінскіх і турэцкіх газаправодах. Апошняй кульмінацыяй гэтай сітуацыі з'яўляецца дыверсія на трубаправоднай сістэме Nord Stream. У канцы верасня 2022 года былі пашкоджаныя 3 лініі сістэмы, што, хутчэй за ўсё, звязана не з форс-мажорнымі абставінамі, а з наўмысным дзеяннем, накіраваным на далейшую дэстабілізацыю энергетычнага рынку ЕС. У выніку гэтых дзеянняў 3 ніткі сістэмы Nord Stream могуць быць спыненыя на некалькі гадоў. Моцная залежнасць ад расійскага газу і іншых тавараў, такіх як нафта і вугаль, прывяла Еўропу да найбуйнейшага ў гісторыі энергетычнага крызісу ў спалучэнні з высокімі коштамі і недахопам сыравіны.
З надыходам зімы, верагодна, што цяперашняя сітуацыя з прыродным газам не будзе вырашана ў бліжэйшы час. Аднак нават гэтая ў цэлым неспрыяльная сітуацыя можа стаць патэнцыйнай магчымасцю для індывідуальных інвестараў і трэйдараў. Калі вы зацікаўлены ў гэтым пытанні, XTB падрыхтаваў новую электронную кнігу, прысвечаную гэтай тэме.
У электронную кнігу ПРЫРОДНЫ ГАЗ РЭЗЮМЭ І ПЕРСПЕКТЫВЫ вы даведаецеся:
- Чаму тэма прыроднага газу выклікае такую цікавасць?
- Як працуе сусветны рынак газу?
- Як аналізаваць рынак газу і як гандляваць газам?
